Als de pers wordt ingelicht over een bepaald voorval binnen een gevangenis spruit di voort uit een interne bron, komende van ‘een reporter’ uit het beperkte wereldje van de gevangenen. Niet iedereen heeft de macht en het talent om met de juiste woorden aderlatingen binnen het lopend gevangenissysteem aan het licht te brengen. Sommigen dan wel en daar wringt het schoentje. Het zijn precies ‘die’ mensen die dan groot gevaar lopen terecht te komen in persoonlijke behandelingen van bepaalde ‘gouverneurs’ binnen de muren.
Gevangenis-directieleden regeren nog steeds almachtig. Elk naar zijn eigensoortig opgestelde macht. De schandpalen zijn nu wel afgeschaft, maar ‘lukrake’ tuchtsancties zijn nog steeds schering en inslag. Daar wordt dagelijks mee gezwaaid, dikwijls uit eigen vertier van lichtgevoelige ‘leidinggevende elementen’, getint door een zuiver ‘persoonlijk’ non-tolerantie coëfficiënt. Bepaalde directieleden uit P.I. Beveren bv. passen deze tactiek toe, tussenin de lugubere vorm van dit soort gedwongen samenleven. Zo ‘kreeg’ Marnic DM een draai rond zijn oren van de Beverense anti-tolerantiehandhaving en werd hij op staande voet overgebracht naar Gent, simpelweg omdat hij lopende feiten had gepubliceerd van binnenuit de muren van zijn instelling. Zijn ‘blog-publicaties’ van achter de tralies gingen zogezegd ‘te’ ver, terwijl ze precies weergaven hoe de vork in de steel stak.
Van een gevangene wordt verwacht dat hij niet ontsnapt en… de directie moet alles in het werk stellen om hem geen kans te laten een eigen escaperoute te organiseren. Dat is ‘het punt’ achter een gevangenisstraf. Als de directie, bovenop de reeds opgelegde straf van een rechter nog eens bezwarende lasten op de delinquent zijn schouders gaat gooien, kan dat inderdaad tot frustraties leiden en opstand kweken. Zo werd ‘Ronald J’ steeds weer aan de schandpaal genageld binnen onmogelijke lokale regimes en kwam hij eindelijk tot rust na klachtneerlegging bij de Raad van Staten. De gevangenis van Beveren leek voor hem een aanpassingsweg te openen naar meer menselijkheid. De man heeft verstand en onderlingen contacten met andere gevangenen verlopen in alle rust. De kern van zijn misdaden verdoezelen. Frustraties verdwenen in het niets. Onderlinge ‘vloeiende’ verstandhouding via veelvuldig overleg bepaalt immers veiligheid binnen de muren. Als men dan simpelweg interne regelmatigheden tracht te verdoezelen, ten koste van soms bediscussiëerbare gewoontes, dan is het normaal dat ‘onder druk staande mensen’ ook eens de zaak willen recht trekken, al druist ‘het klokkenluiden’ in tegen de verdraagzaamheid, het ‘tolerantie-coëfficiënt’ van een directielid. Het feit is, weinigen zijn nog echt dom, zoals begin de jaren zestig. Gevangenen hebben ook betere toegang tot de buitenwereld, terwijl er precies van hen verwacht wordt dat ze zich gaan bijscholen in allerlei takken. Hun inbreng in de maatschappij moet van bepaald peil blijven, levend naar het moment toe dat ze weer mogen gaan beschikken over hun eigen vrije leven en op eigen benen verder moeten.

Een gevangenisregime moet netjes blijven, menselijke gevoelens intussen niet gaan tergen of afknotten. Niet elk mens is dezelfde en zo handelt niet elk directielid op gelijk niveau. Omdat gevangenen allemaal mensen zijn met opgelegde straffen, al dan niet terecht, moet hieruit begrepen worden dat elke extra belasting soms fataal kan zijn. Denigrerende beslissingen uit handen van hun opgestelde directies zijn niet altijd passend. In Beveren heersen opwellende situaties waarbij zelfs de bewaarders soms perplex op straat komen of recht af te dwingen, inderdaad tegen bepaalde directies. Een gevangene kan niet op straat komen of de ingangspoort blokkeren. Hun verweringstactieken en publicaties ‘in de geschreven pers’ opent dan soms meer ogen bij het publiek, als zouden ze lokaal lawaai maken met potten en pannen, zoals in de jaren stillekes..

Gesorteerde journalistiek zou dan ook mogen gelezen worden, maar precies daar krijgt ‘de durven’ – schrijver dan ‘persoonlijk’ de sanctiedoos in zijn gezicht, voortvloeiend uit de almacht van de lokale hiërarchie. Een slavoorbeeld van willekeurige onderdrukking is, toen in de grote keuken ineens een mes spoorloos verdwenen scheen, terwijl het ergens door een buitenmedewerker verloren was gelegd in de koelkast. Ook daar besliste de directie ‘iedereen’ zijn werk af te nemen en ‘allen’ met terugkeer naar het gesloten regime te straffen. Zonder ook maar rekening te houden met wat dit met elk individu doet. Zeggen dat die werkers hard presteren in Beveren, tegen 0,90€/uur, waar iedereen verbaasd naar opkijkt, hoe ze nog willen werken tegen zo’n hongerloon??

Alles is daarentegen enorm duur in de Belgische gevangenissen. Prijzen van telefoonverbindingen zijn roodgloeiend en winkelwaar heeft een topprijslijst. Alles staat omgekeerd evenredig tegenover elkaar en toch roert de directie hier geen moer naar. Het moet allemaal kapitaal opbrengen voor de Staat, terwijl men zelfs de bezorgde taken in de werkhuizen voor de helft afroomt. Dan is er ene ‘Laurent Sempot’, woordvoerder van het Gevangeniswezen die alle verantwoordelijkheid netjes afblaast door middel van absurde onduidelijkheden welke de lezer zeker niet bevredigd, precies omdat zijn uitdrukkingen klaar omzeilend zijn en eigenlijk leugenachtig naar voren worden gebracht.
De eerst ondergebrachte gevangenen in het nieuwe Beveren ploegen over waterinsijpeling en andere  kinderziekten (deursloten die het begaven), als gevolg van het te vlugge over leveren (zonder testen) van de nieuwbouw. Dezelfde Sempot vertelde de pers dat dit niet waar was, puur leugens verspreidend en de media sussend, terwijl een directeur (met gevoel voor rede) aan een krant verklaarde dat dit wél zo was en er druk aan gewerkt werd om het te verhelpen. Misschien moet die woordvoerder maar eens doorgelicht worden??
Zo bracht ‘Patrick V’ in de Gentse gevangenis bij de Raad van State aan het licht dat een paar bewakers knoeiden met hun prestaties en zogezegd overuren aanrekenden, onterecht premies opstrijkend. De dag dat verklaringen van Patrick in een dagblad te lezen waren verloor hij binnen de gevangenis zijn werk, als tuchtsanctie! Zo legde ‘Mohamed B’ eerst klacht neer bij de lokale directie, vertelde uit nood aan journalisten dat de stinkende bak van Vorst gevaarlijk was, omdat enkele bewakers (zich amuserend) echt te keer gingen, als bij een ‘SS-afstraffingsteam’. Hij werd daarop ook mishandeld en overgeplaatst naar St. Gillis. De directie had er eerst helemaal geen oor naar en was overduidelijk vals verweer gaan afleggen bij het Ministerie toen van hen verantwoording en uitleg werd vereist. Tot een klokkenluider de dagbladen had aangeschreven… en een daadwerkelijk beeld via de media werd geopenbaard. Alles, behalve lachwekkend?? Die bewaarders zijn op staande voet op non-actief gezet en later ook gesanctioneerd.

Als gevangene zie je om je heen hoe onervaren bewaarders soms (on)bewust fouten maken, dikwijls op kosten van die gevangene, waarbij het systeem eerder valselijk weer rechtgetrokken wordt. Veel frustraties komen ook uit de richting van het psychologisch team (PSD) welke geïnstalleerd werd om mensen binnen de gevangenis te sorteren naar veiligheidswaarden en klaar te stomen voor een al even onduidelijk opgestelde Strafuitvoeringsrechtbank. Het beschrijf van mensen, in vereiste rapporten laat meestal verderfelijk de wensen over. Rechters laten zich dan ook al te vaak leiden door imaginaire poespas van buitenstaanders die ‘denken’ dat ze het voor het rechte eind hebben. Mensen uit dat PSD-milieu kregen bij nader inzien ‘alles’ voor het zeggen en kunnen goochelen met alle elementen tegenover ‘hun’ gevangene, hun soort ‘prooi’, met geschreven teksten (soms simpelweg copy-paste), zodanig dat de toneelopvoering bij een Surb-voorkomen tot een ‘Bingo-ja-dan-nee-spel’ herschapen wordt. Gevangenen worden steeds meer onderdeel van een fabrieksdraaimolen. België is bijna het enige land ter wereld waar ‘niemand’ als gevangene weet wanneer hij echt weer vrij gaat komen. Directies nemen schijnbaar de uitdrukkingen van ‘gunst’ en ‘dwang’ maar al te gretig in de mond, terwijl ze bang zijn fouten te maken, zogezegd steeds onder druk staand van hogeraf. Moet ik aan het publiek vertellen dat bijna elke gevangene er heel verward bij loopt, na jaren ‘bak’ gedaan te hebben en de familie of werkkring geen enkel vast plan of tijdspannen naar de nabije toekomst kan maken, naar aanvang van een gepaste job?!? Kinderen nemen afstand van zo’n papa die te lang wegblijft, steeds leven in het ongewisse. Beseft een minister van justitie dan wel wat dit allemaal aanricht binnen de gevangenismuren? Doordat steeds meer mensen ‘later’ vrij kunnen, dan aangegeven op hun criteria-fiche onstaat wanorde in de goede loop van het systeem. Rechters die binnen de SURB een functie hebben, zien alleen nog maar dwang en nog hardere maatregelen, zogezegd ter bescherming van derden, terwijl een eerste rechter al een strafmaat had vastgelegd. Uitleg voor vertragingen worden weggestopt onder het mom van ‘gunst’ en ‘ernst’. Het zaaien van armoede en chaos binnen die gevangene zijn familie komt ergens op het achterplan. Natuurlijk moet iemand boeten voor zijn misdaad, tenminste tot sussen (en voldoening) van de maatschappij (en zolang ze zich niet kunnen vrij kopen van hun zonden natuurlijk, dan hoeft het niet). Maar weinigen realiseren zich dat die aangekweekte familiearmoede de open deur vormt naar ‘drang’ nieuwe criminele neigingen bij en binnen deze mensen hun entourage, uit noodzaak én dwang deze maal. Advocaten eisen steeds harder hun loon en schulden stapelen zich op. Terwijl de 21% btw toevoeging het gevarenpeil naar tijdig aflossen steeds verhoogt. Schuldbemiddelingen raken verstrikt in een web. Heeft al iemand met de juiste bewoordingen de klok naar buiten gebracht rond dit thema? Maar goed dat een SURB alleen nog zal opgelegd worden voor straffen meer dan vijf jaar.. De overbevolking binnen deze oude gevangenissen moet dalen en kan ook, zodra de PSD-macht verzwakt. Mensonterende situaties zoals die zich in Merksplas nog voordoen, waar een plastiek schijtpot (excusez le mot) dienst doet als toilet tussen twee andere mede-opgeslotenen moeten van de kaart geveegd worden. Dit zijn middeleeuwse toestanden waar een aalmoezenier zelfs geen bezoek wenst te brengen omwille van de ondraaglijke stank. Zo’n situaties durf je als Belg toch niet aan te kaarten op het Europees parlement? Het wordt hoog tijd dat iemand daar iets aan doet, want ons land gaat koopt en steeds nieuwe gevangenissen bijbouwen is geen oplossing voor een betere maatschappij. Enkel in die zin als de oude ‘forten’ gesloten worden, België niet waardig. De financiële belasting van elke brave burger komt intussen regelmatig hoger te liggen.. Goed dat er klokkenluiders zijn.

Redactie “De Klokke” uit P.I. Beveren