PELGRIMEREN, DETENTIE EN TIJDSBELEVING

Beste lezer,

Dit is een tekst geschreven door J.D. uit P.I. Beveren over pelgrimage en tijdsbeleving. Er zijn heel wat parallellen te trekken met een verblijf in detentie. Veel leesplezier!

Pelgrimeren en tijdsbeleving

“Op een dag ging een monnik het klooster uit, het bos in. Hij dacht diep na over het leven. De monnik verdwaalde en na lang zoeken, rustte hij even en viel in slaap. Toen hij wakker werd, ging hij weer op pad. Spoedig vond hij de weg naar het klooster terug. De portier wilde hem echter niet binnenlaten omdat hij hem niet herkende. De verdwaalde monnik bleef beweren dat hij reeds jaren in het klooster woonde en maar even weg was geweest. De abt en de andere monniken werden erbij gehaald maar ook zij herkenden hem niet. Tenslotte kwam een stokoude monnik die zich vaag herinnerde dat ongeveer honderd jaar geleden een monnik was weggegaan en nooit was terug gekeerd. In de annalen van het klooster werd hiervan bevestiging gevonden. De monnik werd alsnog gastvrij onthaald.”

Deze oude legende die in verschillende varianten en streken voortkomt, beschrijft een ervaring die veel wandelpelgrims zullen herkennen. De wereld en zijzelf zijn tijdens en door hun pelgrimstocht fundamenteel veranderd. Hieronder zal ik op basis van mijn eigen ervaringen als pelgrim iets van die verandering weergeven. Ik doe dat aan de hand van enkele momenten en ontmoetingen die tekenend zijn voor de wijze waarop ik de pelgrimages heb beleefd. Het gaat om tochten naar Santiago de Compostela en Jeruzalem.

Aanloop en aanvang

De periode vooraf aan mijn pelgrimstocht was koortsachtig en druk. Allerlei voorbereidingen moest ik doen naast mijn dagelijkse werkzaamheden. Naarmate de datum van vertrek naderde, werd de druk groter. In beide gevallen kwam het moment waarop alles zo onhaalbaar leek dat de verleiding om alles af te blazen erg groot werd. Vragen als ‘zou ik het wel halen?’ kwamen in me op. De oude bekende situatie van stabiliteit en relatief evenwicht scheen me ineens zeer aantrekkelijk. Vertrekken zou betekenen alles opgeven, al was het dan tijdelijk, voor een toekomst met een onbekende afloop. Ik zette echter door en ging op pad.

Het begin van de reis stond in het teken van het loslaten van de druk van het plannen. Routes laten zich niet vastleggen in kaarten, de tijd onttrekt zich aan controle. Alles gaat anders, de weg, de snelheid, het ritme. De verwachte zekerheid bleek uiterst wankel te zijn.

Een veranderd levensritme

Ik merkte al snel dat lopen een natuurlijke wijze van voortbewegen is. Het trage bewegen maakte het mogelijk om mijn leven te overdenken en bij gebrek aan andere activiteit was dat vanzelf het enige wat te doen was. De eerste maanden passeerde alles uit mijn verleden de revue. Gebeurtenissen, relaties, zaken waar ik me voor schaamde of schuldig over voelde,… Langzaamaan stelde ik me vragen over wie ik was, wat ik was, of ik er mocht zijn,… Uiteindelijk legde ik op die manier alles wat mij emotioneel belastte van me af. Een lang intensief en zwaar werk. Maar er kwam veel ruimte in mijn hart, ziel en verstand voor in de plaats. Tegelijk werd me een ander voordeel van lopend pelgrimeren duidelijk. Ik kampeerde met een tentje en sliep vaak in de open lucht. Waar ik eerder gewend was aan een leven dat kunstmatig gereguleerd werd, daar paste ik me als vanzelf aan de natuurlijke omgeving aan. In plaats van kunstlicht en wekker werd gaandeweg mijn levensritme bepaald door het licht van de dag (activiteit) en het donker van de nacht (passiviteit). Ik maakte toenemend diep contact met de natuur om me heen. Seizoenen beleefde ik ook echt als seizoenen, niet per datum aanvangend maar geleidelijk zonder duidelijke overgang. Steeds meer kreeg ik volle aandacht voor het moment. De emotionele lasten vielen van me af, de druk van presteren en strakke tijdsplanning verdween. Er kwam een grote rust en harmonie over me die me diep aangreep. En tegelijk ontstond er vertrouwen: alles komt goed. Na de nacht is er altijd weer de dag, na de zomer een herfst, een winter, een lente en weer een zomer. De zon komt altijd weer op 🙂